Ở bài trước, chúng ta đã dựng nên “bộ khung” cho bơi sải, đó chính là Trục 3H và Mặt Phẳng Trục. Nó là kim chỉ nam cho một tư thế lướt nước hiệu quả nhất. Bài này chưa vội đưa bạn đi vào các chi tiết khác, bạn muốn xịn ngay? Chưa được đâu, hãy đồng ý với Vi một số nguyên tắc chính để chúng ta có thể phát triển bền vững từ gốc rễ trước đã.
Hôm nay, chúng ta sẽ nói về một trong những triết lý huấn luyện mà mình tâm đắc nhất, một tư duy sẽ thay đổi hoàn toàn cách bạn cảm nhận cơ thể mình trong nước. Đó là: Nguyên Tắc ‘Phân Chia Nhiệm Vụ’ – Mỗi Bộ Phận Là Một Chuyên Gia.
Nghĩ xem, tại sao bạn cảm thấy bơi rất “gồng”, làm động tác này thì bị cuốn theo động tác khác? Coach bảo “làm từ từ thôi, đã sai còn làm nhanh”. À thì có phải muốn làm nhanh đâu mà tại… chậm lại không được đó chớ! Nguyên nhân là vì tay đang trườn thì phải đè xuống để nâng đầu lên thở, muốn xoay hông thì tay buộc phải quạt mạnh lấy đà! Tại sao cơ thể bạn không phải là một khối thống nhất mà là một “mớ bòng bong”? Đó là vì “công ty” cơ thể của bạn đang bị rối loạn phòng ban đó!
Cùng coach Vishark tái thiết lại “công ty” này nhé!
Mục Tiêu Bài Viết
Sau bài viết này, bạn sẽ:
- Hiểu rõ triết lý “Phân Chia Nhiệm Vụ” và tại sao nó là nền tảng của bơi lội hiệu quả.
- Xác định “bảng mô tả công việc” (job description) rõ ràng cho từng bộ phận chính: Hông, Tay, Chân, và Đầu.
- Trang bị các bài tập “kiểm tra” để xem từng bộ phận của bạn đã làm đúng việc của mình chưa.
“Mổ Xẻ” Kỹ Thuật: Biến Cơ Thể Thành Một Công Ty Hiệu Quả
Để dễ hình dung, hãy tưởng tượng cơ thể bạn là một công ty có tên “TNHH Bơi Lội & Lướt Tới”. Để công ty hoạt động trơn tru và đạt doanh thu (tốc độ) cao, mỗi phòng ban phải là chuyên gia trong lĩnh vực của mình và không “lấn sân” sang việc của phòng khác.
1. HÔNG – CEO & Giám Đốc Chiến Lược (Nhiệm vụ: XOAY)
Đây là phòng ban quan trọng nhất, là “bộ não” và trung tâm đầu não của mọi chuyển động.
- Nhiệm vụ tối cao: Chịu trách nhiệm cho quyết định chiến lược quan trọng nhất: XOAY. Hông quản lý tần số động tác bằng việc xoay nhanh hay chậm, kết nối phần thân trên và thân dưới.
- Khi làm đúng: Hông chủ động dẫn dắt, cơ thể sẽ xoay một cách nhịp nhàng quanh trục 3H.
- Khi làm sai (“CEO” vắng mặt): Phòng Kinh Doanh (Tay) sẽ phải cố “vung vẩy” để tạo ra sự xoay mà quên là mình phải tạo ra lực tiến.
2. TAY – Phòng Kinh Doanh (Nhiệm vụ: TẠO LỰC ĐẨY)
Đây là bộ phận trực tiếp mang lại “doanh thu”.
- Nhiệm vụ tối cao: Tạo ra lực đẩy (Propulsion). Tay là bộ phận hiệu quả nhất trong việc “bám” vào nước và kéo cơ thể tiến về phía trước.
- Khi làm đúng: Tay tập trung 100% vào việc tì nước, kéo và đẩy nước ra phía sau.
- Khi làm sai (Phòng Kinh Doanh “lo chuyện bao đồng”): Nếu tay phải cố “đè” nước để nâng đầu lên thở hoặc cố quạt để xoay người, nó sẽ không còn năng lượng để “bán hàng”. Kết quả: bơi chậm và cực kỳ nhanh mệt.
3. CHÂN – Phòng Hỗ Trợ & Vận Hành (Nhiệm vụ: GIỮ THĂNG BẰNG, HỖ TRỢ XOAY)
Đây là phòng ban cực kỳ quan trọng và không thể thiếu.
- Nhiệm vụ tối cao: Đảm bảo sự ổn định cho toàn hệ thống. Cú đập chân vừa phải, liên tục có tác dụng chính là giữ hông nổi cao, giúp xoay hông và giữ cho “con thuyền” cơ thể không bị chao đảo.
- Khi làm đúng: Chân đá nhẹ, “quét” chân với lực từ hông, cơ thể cân bằng.
- Khi làm sai (Phòng Hỗ Trợ đòi làm “ngôi sao”): Khi chân cố “đập thật mạnh” để tạo tốc độ hoặc vì sợ chìm, nó sẽ “đốt” một lượng oxy và năng lượng khổng lồ nhưng chỉ tạo ra một phần lực đẩy rất nhỏ.
“Đây là kiểu nhân viên làm nhiều nhưng hiệu quả chẳng bao nhiêu, lại còn gây tốn tài nguyên công ty.”
4. ĐẦU – Ban Kiểm Soát & Điều Hướng (Nhiệm vụ: GIỮ CÂN BẰNG)
Đây là ban kiểm soát chất lượng, không trực tiếp tạo ra doanh thu nhưng quyết định sự ổn định của toàn công ty.
- Nhiệm vụ tối cao: Giữ yên và đúng vị trí để đảm bảo toàn bộ hệ thống được cân bằng.
- Khi làm đúng: Đầu ổn định, Trục 3H được bảo toàn, các phòng ban khác có một nền tảng vững chắc để hoạt động.
- Khi làm sai: Nếu Ban Kiểm Soát “nhấp nhổm”, toàn bộ “công ty” sẽ chao đảo, CEO không thể ra quyết định, Kinh Doanh không thể bán hàng.
Logic Cốt Lõi: Khi mỗi bộ phận làm đúng chức năng của mình, khi phối hợp chúng sẽ hỗ trợ nhau một cách tự nhiên. Đó là sự hỗ trợ đến từ sự độc lập, chứ không phải sự phụ thuộc.
Góc Thực Hành: Audit Lại “Công Ty” Của Bạn
Làm sao để biết các “phòng ban” của bạn có đang làm đúng việc? Hãy thử các bài tập “kiểm toán” này:
1. Bài tập “Kiểm tra CEO” – Xoay Người Không Cần Quạt Tay
- Mục tiêu: Chứng minh rằng Hông có thể tự xoay mà không cần “nhờ” Tay.
- Thực hiện: Nằm ở tư thế streamline lướt đi. Giữ hai tay duỗi thẳng dọc thân. Chỉ dùng cơ bụng và cú đá chân nhẹ, hãy thử xoay toàn bộ thân người từ tư thế úp sang nghiêng phải, rồi lại về úp, rồi sang nghiêng trái. Nếu được, CEO của bạn rất có năng lực!
2. Bài tập “Kiểm tra Phòng Kinh Doanh” – Bơi Với Phao Kẹp Chân (Pull Buoy)
- Mục tiêu: “Tắt” hoàn toàn chức năng của Chân để xem Tay có thể tự mình gánh vác nhiệm vụ tạo lực đẩy không.
- Thực hiện: Kẹp phao vào giữa hai đùi. Lúc này, bạn sẽ phải tập trung 100% vào việc dùng tay, vai, lưng và sự xoay của thân trên để kéo cơ thể đi.
3. Bài tập “Kiểm tra Phòng Hỗ Trợ” – Đá Chân Với Ván
- Mục tiêu: Cô lập Chân để kiểm tra khả năng giữ thăng bằng của nó.
- Thực hiện: Cầm ván, duỗi thẳng tay. Mục tiêu không phải là đi thật nhanh, mà là cảm nhận hông của bạn có nổi cao và ổn định không.
Lời khuyên từ Coach Vi (Tips)
“Hãy học cách ‘tin tưởng’ từng bộ phận trên cơ thể bạn. Tin rằng hông của bạn đủ thông minh để xoay. Tin rằng cơ thể bạn sẽ tự nổi khi đầu đặt đúng. Tin rằng tay của bạn chỉ cần làm một việc duy nhất là tì vào nước và kéo. Sự tin tưởng đó sẽ giải phóng bạn khỏi sự gồng cứng và phụ thuộc lẫn nhau.”
Tóm Tắt & “Bài Tập Về Nhà”
- Tóm tắt: Bơi hiệu quả bắt nguồn từ việc phân chia nhiệm vụ rõ ràng: Hông để xoay, Tay để kéo nước, Chân để cân bằng, và Đầu để định hướng.
- Bài tập về nhà: Trong buổi bơi tới, hãy dành 15 phút để thực hiện 3 bài tập “audit” ở trên. Đừng quan tâm đến tốc độ, hãy quan tâm đến cảm nhận: bộ phận nào đang thực sự làm việc? Bộ phận nào đang “lấn sân”?
Khi các phòng ban đã hiểu rõ nhiệm vụ của mình, ở bài viết tiếp theo, chúng ta sẽ đi sâu vào “Ban Kiểm Soát” – cái đầu!
Chúc các bạn “cải tổ công ty” dưới nước thành công!
